Në një ditë të mbushur me emocion, qytetarët e Shqipërisë dhe Kosovës u mblodhën për të nderuar jetën dhe trashëgiminë e Ismail Kadaresë. Në Tiranë, ku ceremonia mortore u zhvillua, njerëzit mbushën rrugët, duke shprehur dashurinë dhe respektin e tyre për një nga figurat më të mëdha letrare të vendit. “Kadare ishte më shumë se një shkrimtar për ne; ai ishte një simbol i identitetit tonë kombëtar,” tha një qytetar i përlotur.
Arkivoli i Kadaresë, i rrethuar nga oficerët e Gardës Kombëtare, u vendos në gjendje në hyrje të Teatrit të Operas dhe Baletit në sheshin qendror Skënderbej të kryeqytetit, ndërsa poezitë e tij u recituan në sfond. “Ai erdhi, shkroi dhe u largua,” tha Kryeministri Edi Rama gjatë ceremonisë, duke shtuar se Kadare kishte vendosur letërsinë shqiptare “në panteonin e letërsisë botërore.” Ndërsa arkivoli i tij doli nga salla, turma jashtë në Sheshin Skënderbej duartrokiti dhe hodhi lule. Dy ditë zie janë shpallur në Shqipëri, ku flamujt valëvitën në gjysmë shtizë në të gjithë vendin. Kosova fqinje, me një popullsi kryesisht etnike shqiptare, gjithashtu shpalli të mërkurën një ditë zie. Zyrtarë nga Kosova dhe Maqedonia e Veriut fqinje, e cila ka një pakicë të konsiderueshme etnike shqiptare, morën pjesë në ceremoninë mortore. “Ismail Kadare do të mbahet gjithmonë mend si një promovues i krenarisë kombëtare, si askush tjetër,” tha Presidenti i Kosovës Bajram Begaj. Kadare u varros në një shërbim privat të ndjekur nga anëtarët e familjes së tij pas ceremonisë mortore.
Në shenjë respekti, shkollat dhe institucionet publike mbajtën një minutë heshtje. Libraritë organizuan lexime të veprave të tij, dhe në ekranet e mëdha në sheshet publike u transmetuan intervista dhe dokumentarë mbi jetën e tij. Ndërkohë, në Prishtinë, qindra njerëz u mblodhën në sheshin kryesor për të ndjekur ceremoninë përmes lidhjeve direkte satelitore.
Kadare, i cili kishte fituar shumë çmime ndërkombëtare gjatë karrierës së tij, përfshirë edhe Çmimin e Madh të Letërsisë nga Akademia Franceze, la pas një trashëgimi të pasur kulturore që do të vazhdojë të frymëzojë breza të tërë. Veprat e tij, të përkthyera në më shumë se 45 gjuhë, janë një dëshmi e qëndrueshme e talentit dhe pasionit të tij për letërsinë dhe kombin shqiptar.
Ndërsa dielli perëndonte mbi Tiranë, një korr i vogël këndoi një nga këngët e preferuara të Kadaresë, duke sjellë një moment të veçantë qetësie dhe reflektimi. Ismail Kadare do të mbahet mend jo vetëm si një titan i letërsisë, por edhe si një zë i fuqishëm për lirinë e shprehjes dhe integritetin intelektual. Lamtumira e tij shënon fundin e një epoke, por fryma e tij do të vazhdojë të jetojë përmes fjalëve që la pas.