Sot, më 13 tetor, përkujtojmë ditën e lindjes së shkrimtarit të mirenjohur Dritero Agolli. I lindur më 13 tetor 1931 në fshatin Menkulas të Devollit, afër Korçës, Agolli ishte një nga figurat më të rëndësishme të letërsisë shqiptare dhe një zë i fuqishëm në kulturën e vendit. Ai ndërroi jetë më 3 shkurt 2017 në Tiranë, duke lënë pas një trashëgimi të pasur letrare dhe një ndikim të thellë në letërsinë dhe kulturën shqiptare.
Agolli e kaloi fëmijërinë e tij në fshatin e lindjes dhe në qytetin e Gjirokastrës, ku përfundoi shkollimin e mesëm. Ai vazhdoi studimet e larta në Leningrad, në Bashkimin Sovjetik, në Fakultetin e Arteve. Pas përfundimit të studimeve, u kthye në Shqipëri dhe nisi karrierën si gazetar, duke punuar për gazeta të ndryshme dhe duke dhënë kontributin e tij të çmuar në fushën e gazetarisë.
Dritero Agolli ishte një shkrimtar i gjithëanshëm, duke shkruar poezi, tregime, ese, drama dhe romane. Ai ishte kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë nga viti 1973 deri në vitin 1992. Veprat e tij ishin të ndikuara nga realiteti i përditshëm dhe nga përvoja personale, duke reflektuar jetën e njerëzve të thjeshtë dhe problemet shoqërore të kohës.
Ja disa nga veprat e Dritero Agollit:
– “Në rrugë dolla” (1958) – Poezi
– “Hapat e mia në asfalt”(1961) – Poezi
– “Zhurma e erës së dikurshme” (1964) – Poezi
– “Shtigje malesh dhe trotuare”(1965) – Poezi
– “Mesditë” (1969) – Poezi
– “Komisari Memo” (1969) – Roman
– “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” (1973) – Roman
– “Lypësi i kohës” (1995) – Poezi
– “Shpirti i gjyshërve”(1996) – Poezi
– “Vjen njeriu i çuditshëm” (1996) – Poezi
– “Baladë për tim atë dhe për vete” (1997) – Poezi
– “Fletorka e mesnatës” (1998) – Poezi
– “Kambana e largët” (1998) – Poezi
Me poshte po shkruajme disa nga poezite e Dritero Agollit:
ANKIME
Ankime nga miqte, ankime nga rruga
Ankime nga gruaja ime
Veriu fshikullon, ngre pluhurin rruga
Ankime, ankime, ankime
Ankime ne leter, ankime ne gjelle
Ankime ne lopet ne fushe.
U cmenda! Do te iki te fshihem ne shpelle
Te fle pa ankime me nje ujk a arushe…
KUR NJË MËNGJES
Do te jete mengjes e une do te vi patjeter.
Mbi xhaketen time do te kene rene petale
Nga lulet e kumbulles se vjeter,
Nga lulet e thanes se tharet.
Ahere ti s’do te jesh zgjuar akoma.
Une do te them emrin tend ne xhame
Dhe do te vershellej te dashuren kengen tone:
“Ti cele heret, moj bajame!”
Do vershellej ngadale-ngadale
E s’do prish gjumin tend te bukur.
Do bien mbi mua petale
E do ulet ne sup nje flutur…
VDEKJA E NËNËS
U zvogelua nena dhe u tret e gjitha,
U be si pulebardhe e lehte
Dhe nje mengjes pa zbardhur ende drita
Renkoi e fluturoi mbi rete
Andej u fsheh si ylli Aferdita
Dhe ne pastaj s’e pame, paste ndjese!
Vec ndodh qe vale e endrrave te trishta
E sjell ne breg te shtratit tim si shpeze
SIKUR S’JETOJ NË VENDIN TIM
Me ndodh sikur s’jetoj ne vendin tim
Po ne nje vend te huaj dhe te larget
Ne nje qyetet me buba dhe me minj
Mes mureve te rrjepur dhe te laget.
Cuditem pse keshtu me duket shpesh
Kur s’ka njeri shtepia, kur jam vetem
Kur shiu ne dimer flluska ngre ne shesh
Dhe mua flluska flluska ma ben jeten
me ngjan sikur dhe strehet derdhin helm
Helmohemi Ado cast me njeri tjetrin
s’e di nga vjen ky helm se s’kam c’te them
Vec shoh se rrobat tona helm na rrjedhin
Ky vend me duket do helmohet krejt
Nga helmi rrjedhur vrimah ne themelet
Pastaj do tundet toka ne termet
Dhe Djalli i Madh do qesh e do zgerdheshet
I huaj jam ne vendin tim mjerisht
Dhe kur rreth meje ka me dhjetra njerez
Kjo me lendon dhe shpirtin ma gervish
me ben te qaj si nxenes prapa deres.
Dritero Agolli ishte një figurë e rëndësishme në letërsinë dhe kulturën shqiptare. Ai u përkushtua për të promovuar letërsinë dhe kulturën shqiptare në një kohë të vështirë për vendin. Veprat e tij janë të njohura për realitetin e tyre të thellë dhe për mesazhet e fuqishme që transmetojnë. Agolli ishte një frymëzim për shumë shkrimtarë të rinj dhe për të gjithë ata që janë të ndikuar nga krijimet e tij.
Foto nga Google Images