Qarku Washtenaw ka raportuar një rritje të ndjeshme të rasteve të pertusisit, e njohur ndryshe si kolla e mirë, këtë vit. Sipas Departamentit të Shëndetësisë të Qarkut Washtenaw, ka pasur 21 raste të zbuluara në vitin 2024, një rritje e konsiderueshme në krahasim me tre vitet e fundit.
Kolla e mirë shkaktohet nga bakteret Bordetella pertussis dhe përhapet përmes pikave ajrore kur një person i infektuar kollitet, teshtin ose flet. Rreziku më i madh i përhapjes është gjatë fazës së hershme kur simptomat ngjajnë me një të ftohtë të zakonshëm – hundë të rrjedhshme, temperaturë të ulët, teshtitje dhe kollë të rastësishme. Pas një ose dy javësh, simptomat bëhen më të rënda.
Simptomat e kollës së mirë, njohur ndryshe si pertusis, përfshijnë një gamë të gjerë të shenjave dhe simptomave, të cilat mund të ndahen në tre faza:
1. Faza fillestare (katarale):
Kjo fazë zgjat rreth 1-2 javë dhe shfaqet me simptoma të ngjashme me një të ftohtë të zakonshëm:
– Teshtitje
– Rrufë
– Ngjirje të zërit
– Kollë
– Ngritje të lehtë të temperaturës
– Skuqje të konjuktivave (pjesës së brendshme të qepallave të syve)
2. Faza spastike:
Zgjat 1-2 javë dhe karakterizohet nga:
– Kriza të forta dhe të shpeshta të kollës, veçanërisht gjatë natës
– Vështirësi në frymëmarrje pas kollitjes
– Kolla shoqërohet me gëlbazë të trashë, viskoze, që mund të pasohet me të vjella
– Fytyrë e skuqur dhe ndonjëherë blu për shkak të mungesës së oksigjenit
3. Faza e rimëkëmbjes (shërimit)
Gjatë kësaj faze, simptomat fillojnë të zvogëlohen:
– Krizat e kollës bëhen më të rralla dhe më të buta
– Oreksi i pacientit fillon të përmirësohet
– Megjithatë, krizat e rralla të kollës mund të vazhdojnë për disa javë të tjera
Kolla e mirë është një sëmundje infektive shumë ngjitëse dhe mund të jetë serioze, veçanërisht për foshnjat e vogla dhe personat me sisteme të dobëta imunitare. Prandaj, është e rëndësishme të kërkohet kujdes mjekësor nëse dyshohet për pertusis.
Departamenti i Shëndetësisë rekomandon vaksinimin si mënyrën më efektive për të parandaluar përhapjen e sëmundjes. Vaksina DTap (difteri, tetanus dhe pertusis acelular) rekomandohet për foshnjat dhe fëmijët e vegjël duke filluar nga 2 muajt me një total prej katër dozash deri në 18 muaj. Një dozë përforcuese jepet në moshën 4-6 vjeç. Vaksina Tdap (tetanus, difteri dhe pertusis acelular) jepet adoleshentëve dhe të rriturve, me dozën e parë të rekomanduar në moshën 11-12 vjeç. Një dozë përforcuese rekomandohet çdo 10 vjet.
Për më shumë informacion, vizitoni faqen e internetit të Departamentit të Shëndetësisë të Qarkut Washtenaw ose të Departamentit të Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore të Michiganit.