Në tre muajt e parë të vitit 2024, Mbretëria e Bashkuar ka parë një numër të konsiderueshëm dëbimesh të shtetasve shqiptarë. 700 qytetarë shqiptarë janë deportuar. Kjo rritje e deportimeve është një vazhdimësi e politikave dhe marrëveshjeve që kanë qenë në fuqi prej disa vitesh, që synojnë adresimin e çështjes komplekse të imigrimit të paligjshëm dhe pranisë së shkelësve të shtetasve të huaj (FNO) brenda kufijve të Mbretërisë së Bashkuar.
Shifrat vinë nga Ministria e Punëve të Brendshme Home Office, ku thuhet se shqiptarët u riatdhesuan përmes 15 fluturimeve charter nga aeroportet e Birminghamit dhe Luton në drejtim të Rinasit. Ky veprim është pjesë e një mekanizmi më të gjerë që Ministria e Brendshme Britanike përdor për të menaxhuar deportimin e shqiptarëve të paligjshëm në Britaninë e Madhe. Bashkëpunimi midis MB-së dhe Shqipërisë ka qenë thelbësor në lehtësimin e këtyre dëbimeve, duke siguruar që individët të kthehen në vendin e tyre në mënyrë të strukturuar dhe ligjore.
Britania e Madhe ka pasur një marrëveshje historike largimi me Shqipërinë, e cila u nënshkrua për të përshpejtuar procesin e dëbimit të shqiptarëve pa të drejtë ligjore për të qëndruar në vend. Këtu përfshihen individët që kanë kaluar vizat e tyre, azilkërkuesit e dështuar dhe FNO. Shtetasit shqiptarë përbëjnë një përqindje të konsiderueshme të popullsisë së FNO në burgjet e Mbretërisë së Bashkuar, duke bërë që qeveria të marrë masa të rrepta.
FNO i rreferohet individit qe:
– nuk është shtetas britanik dhe
– është paraburgosur, dënuar dhe dënuar me burgim në BM për çdo vepër.
Një FNO mund të jetë dikush që ka vuajtur dënimin e tij gjatë paraburgimit, kështu që ata nuk do të ishin dërguar domosdoshmërisht në burg. Termi përdoret zakonisht në kontekstin e politikave të imigracionit dhe dëbimit.
**Polemika dhe sfida**
Politikat e dëbimit nuk kanë qenë pa polemika. Ka pasur kthesa të politikave dhe debate mbi përcjelljen e shpejtë të dëbimeve, veçanërisht në lidhje me azilkërkuesit.
Gjatë 2023 nga Britania e Madhe u dëbuan në total 2,501 shqiptarë ndërkohë pritshmëria është për ta dyfishuar këtë numër deri në Dhjetor 2024.
Shqiptarët e dëbuar nga Anglia futen në sistemin TIMS ku shënohet edhe arsyeja e dëbimit përfshi veprat penale për ata që kanë qenë të dënuar.
Atyre u ndalohet futja në zonën Shengen për tre vjet pasi e kanë përdorur zonën Shengen për tu futur ilegalisht në Angli.
Statistikat tregojnë se vitin e shkuar kërkuan azil në Britaninë e Madhe 3,898 shqiptarë krahasuar me 17,340 gjatë 2022 prej të cilëve rreth 13,000 mbërritën me gomone.
Ndërsa Mbretëria e Bashkuar vazhdon të lundrojë në peizazhin pas Brexit, politikat e saj të imigracionit mbeten nën vëzhgim. Dëbimi i shtetasve shqiptarë në tremujorin e parë të vitit 2024 është tregues i angazhimit të qeverisë për të zbatuar ligjet e saj të imigracionit. Megjithatë, ai gjithashtu nënvizon nevojën për dialog dhe bashkëpunim të vazhdueshëm me partnerët ndërkombëtarë për të siguruar që veprime të tilla të kryhen në mënyrë të drejtë dhe në përputhje me standardet ndërkombëtare.